Masal Çevirisi ve Eşdeğerlik; Grimm Kardeşler'in Külkedisi Masalı ile Türkçe Çevirilerinin Karşılaştırmalı İncelemesi

Çeviri çocuk edebiyatı söz konusu olduğunda ilk olarak masal, hikâye gibi yazınsal metinlerin çevirileri akla gelmektedir. Bu çalışmada da Grimm Kardeşler’in kaleme almış olduğu Külkedisi isimli masalın farklı iki çevirmen tarafından gerçekleştirilen üzerine bir eşdeğerlik analizi yapılmıştır. Karşılaştırmalı çeviri analizine geçmeden önce masal edebi türüne, çevirisinde karşılaşılan güçlüklere ve çeviride kuramına yönelik bilgiler üzerinde durulmuştur. Çalışmaya dahil edilen çeviriler Werner Koller’in “düz anlamsal”, “yan “metin türüne özgü”, “edimsel” “biçimsel – biçemsel” yaklaşımları açısından karşılaştırmalı incelenmiştir. Çalışmada masalının kaynak dil okuruna aktardığı mesajın aracılığıyla erek aktarılıp aktarılmadığı metinden seçilen cümleler bu cümlelerin çevirilerinin bağlamında karşılaştırılmasıyla tespit edilmeye çalışılmıştır. inceleme sürecinde de kuramında ele aldığı ilgili yaklaşımlarının metin ile çerçevesinde ne ölçüde çevirilere yansıtılabildiği tartışılmış gerekli görülen noktalarda olası önerileri sunulmuştur. Sonuç kimi zaman metni kültürü okura noksansız ulaştırma kaygısıyla çevirmenlerin okurun dünyasını göz ardı etmesinden ya daha anlaşılır kılmak için uzaklaşmasından kaynaklı, sözcüğü sözcüğüne çeviri, uyarlama, ekleme, eksiltme tutumları dolayısıyla çevirilerinde tutarsızlıkları görülmüştür.